Περιεχόμενα
Διαφορές στρες και άγχους
Υπάρχει μία λεπτή γραμμή μεταξύ του στρες και του άγχους. Και τα δύο είναι συναισθηματικές αντιδράσεις, αλλά το στρες προκαλείται συνήθως από ένα εξωτερικό έναυσμα. Το έναυσμα μπορεί να είναι βραχυπρόθεσμο, όπως μία προθεσμία στην δουλειά ή μία διαμάχη με ένα αγαπημένο πρόσωπο ή μακροχρόνια, όπως η ανικανότητα για εργασία, οι διακρίσεις ή μία χρόνια ασθένεια. Τα άτομα που βρίσκονται υπό στρες εμφανίζουν ψυχικά και σωματικά συμπτώματα, όπως ευερεθιστότητα, θυμό, κόπωση, μυϊκούς πόνους, πεπτικά προβλήματα και δυσκολία στον ύπνο.
Το άγχος από την άλλη πλευρά, ορίζεται από επίμονες, υπερβολικές ανησυχίες που δεν υποχωρούν ακόμη και αν δεν υπάρχει στρεσογόνος παράγοντας. Το άγχος οδηγεί σε ένα σχεδόν πανομοιότυπο σύνολο συμπτωμάτων όπως το στρες: αϋπνία, δυσκολία συγκέντρωσης, κόπωση, μυϊκή ένταση και ευερεθιστότητα.
Τόσο το ήπιο στρες όσο και το ήπιο άγχος ανταποκρίνονται καλά σε παρόμοιους μηχανισμούς αντιμετώπισης. Η σωματική δραστηριότητα, μία θρεπτική και ποικίλη διατροφή και ένας καλός ύπνος είναι ένα καλό σημείο εκκίνησης, αλλά υπάρχουν και άλλου μηχανισμοί αντιμετώπισης.
Εάν το στρες ή το άγχος σας δεν ανταποκρίνεται σε αυτές τις τεχνικές διαχείρισης ή εάν πιστεύετε ότι είτε το άγχος είτε το στρες επηρεάζουν την καθημερινότητα σας ή την διάθεση σας, σκεφτείτε να μιλήσετε με ένα επαγγελματία ψυχικής υγείας που μπορεί να σας βοηθήσει να καταλάβετε τι βιώνετε και να σας παρέχει πρόσθετα εργαλεία αντιμετώπισης. Για παράδειγμα, ένα ψυχολόγος μπορεί να σας βοηθήσει να προσδιορίσετε εάν έχετε μία αγχώδη διαταραχή. Οι αγχώδεις διαταραχές διαφέρουν από τα βραχυπρόθεσμα συναισθήματα άγχους ως προς τη σοβαρότητα τους και το πόσο διαρκούν: Το άγχος συνήθως επιμένει για μήνες και επηρεάζει αρνητικά τη διάθεση και τη λειτουργικότητα. Ορισμένες αγχώδεις διαταραχές, όπως η αγοραφοβία (ο φόβος για δημόσιους ή ανοιχτούς χώρους), μπορεί να αναγκάσουν το άτομο να αποφεύγει ευχάριστες δραστηριότητες ή να δυσκολέψει τη διατήρηση μίας δουλείας.
Αγχώδεις διαταραχές
Οι αγχώδεις διαταραχές είναι συχνές. Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας, το 19% των Αμερικανών ηλικίας άνω των 18 ετών είχαν μία αγχώδη διαταραχή τον περασμένο χρόνο και το 31% των Αμερικανών θα εμφανίσουν μία αγχώδη διαταραχή κατά την διάρκεια της ζωής τους.
Μία από τις πιο κοινές αγχώδεις διαταραχές είναι η γενικευμένη αγχώδης διαταραχή. Για να προσδιορίσει εάν κάποιος έχει γενικευμένη αγχώδη διαταραχή, ένας κλινικός ιατρός θα αναζητήσει συμπτώματα όπως η υπερβολική, δύσκολο να ελεγχθεί, ανησυχία που εμφανίζεται τις περισσότερες ημέρες σε ένα διάστημα έξι μηνών. Η ανησυχία μπορεί να μεταπηδά από θέμα σε θέμα. Η γενικευμένη αγχώδης διαταραχή συνοδεύεται επίσης από τα σωματικά συμπτώματα του άγχους.
Ένας άλλος τύπος αγχώδους διαταραχής είναι η διαταραχή πανικού, η οποία χαρακτηρίζεται από ξαφνικές κρίσεις άγχους που μπορεί να κάνουν το άτομο να ιδρώνει, να ζαλίζεται και να λαχανιάζει. Το άγχος μπορεί επίσης να εκδηλωθεί με την μορφή συγκεκριμένων φοβιών (όπως ο φόβος της πτήσης) ή ως κοινωνικό άγχος, το οποίο χαρακτηρίζεται από διάχυτο φόβο για τις διάφορες κοινωνικές περιστάσεις.
Αντιμετώπιση διαταραχών
Οι αγχώδεις διαταραχές μπορούν να αντιμετωπιστούν με ψυχοθεραπεία, φαρμακευτική αγωγή ή συνδυασμό των δύο. Μία από τις πιο ευρέως χρησιμοποιούμενες θεραπευτικές προσεγγίσεις είναι η γνωσιακή συμπεριφοριστική θεραπεία, η οποία εστιάζει στην αλλαγή των δυσοπροσαρμοστικών προτύπων σκέψης που σχετίζονται με το άγχος.
Μία άλλη πιθανή θεραπεία είναι η θεραπεία έκθεσης, η οποία περιλαμβάνει την αντιμετώπιση των παραγόντων άγχους με έναν ασφαλή ελεγχόμενο τρόπο, προκειμένου να σπάσει ο κύκλος του φόβου γύρω από το ερέθισμα.
Διάβασε περισσότερα:
Συνέντευξη της Ζωής Σιούτη – Κλινική και Συμβουλευτική Ψυχολόγος – για το άγχος και το στρες.